وَاِنْ اَدْر۪ي لَعَلَّهُ فِتْنَةٌ لَكُمْ وَمَتَاعٌ اِلٰى ح۪ينٍ

وَ  atıf harfidir.  اِنْ  nefy harfi olup olumsuzluk manasındadır.  اَدْر۪ٓي  fiili,  ى  üzere mukadder damme ile merfû muzari fiildir. Faili müstetir olup takdiri  انا ’dir.

لَعَلَّ , terecci harfidir. Vukuu mümkün durumlarda kullanılır. İsim cümlesinin önüne gelir.  إنّ  gibi ismini nasb haberini ref eder. Tereccî, husûlü arzu edilen ve sevilen, imkân dahilinde olan bir şeyin istenmesidir.  هُ  muttasıl zamir  لَعَلَّ ’nin ismi olarak mahallen mansubdur.  فِتْنَةٌ  kelimesi,  لَعَلَّ ’nin haberi olup lafzen merfûdur.  لَكُمْ  car mecruru  فِتْنَةٌ ’un mahzuf sıfatına müteallıktır.

وَ  atıf harfidir.  مَتَاعٌ  mahzuf mübtedanın haberidir. Takdiri, هو şeklindedir. اِلٰى ح۪ينٍ  car mecruru  مَتَاعٌ ’un mahzuf sıfatına müteallıktır.

وَاِنْ اَدْر۪ي لَعَلَّهُ فِتْنَةٌ لَكُمْ وَمَتَاعٌ اِلٰى ح۪ينٍ

Ayet, önceki ayetteki  …اِنْ اَدْر۪ي  cümlesine  وَ ’la atfedilmiştir. Atıf sebebi hükümde ortaklıktır. Bu ayet de Allah Teâlâ’nın Peygamberine “söyle” diye emrettiği mekulü’l-kavlin devamıdır.  اِنْ , nefy manasındadır.

Cümle menfi muzari fiil sıygasında, faide-i haber ibtidaî kelamdır. 

Terecci harfi  لَعَلَّ ’nin dahil olduğu isim cümlesi  لَعَلَّهُ فِتْنَةٌ لَكُمْ وَمَتَاعٌ اِلٰى ح۪ينٍ , gayr-ı talebî inşâî isnaddır.  اَدْر۪ي  fiilinin mef’ûlü konumundadır.  مَتَاعٌ  kelimesi  لَعَلَّ ’nin haberi olan  فِتْنَةٌ ’a tezâyüf nedeniyle atfedilmiştir.

لَعَلَّ  edatı, terecci içindir. Yani ‘ümitvar olma’ manasını ifade eder ve bir de beklenti içinde olmak demektir. Vukuu mümkün durumlarda kullanılır.

لَعَلَّ  gerçek kullanımında ümit ve beklenti tesis etmek içindir. Bazen mecâz-ı mürsel yoluyla inkâr ve tahzir (sakındırma) manasında da kullanılabilmektedir. (İbni Âşûr)

لَكُمْ  car mecruru  فِتْنَةٌ ’un,  اِلٰى ح۪ينٍ  ise  مَتَاعٌ ’un mahzuf sıfatına müteallıktır.