وَلَا يَسْتَثْنُونَ

Fiil cümlesidir. وَ  itiraziyyedir.  لَا nefy harfi olup olumsuzluk manasındadır. يَسْتَثْنُونَ  fiili  نَ ‘ un sübutuyla merfû muzari fiildir. Faili müstetir olup takdiri هو ‘dir. 

يَسْتَثْنُونَ  fiili, sülâsî mücerrede üç harf ilave edilerek mezid yapılan fiillerdendir. İstif’âl babındadır. Sülâsîsi  ثنى ’dir.

Bu bab fiile talep, tehavvül, vicdan, mutavaat, ittihaz ve itikad gibi anlamları katar.

وَلَا يَسْتَثْنُونَ

وَ , itiraziyyedir. 

İtiraz cümleleri, parantez arası cümleler (cümle-i mu‘teriza) vasıtasıyla yapılan ıtnâbdır. Bir cümlenin öğeleri arasına veya anlamca ilgili iki cümle arasına anlamı pekiştirmek, güzelleştirmek veya tenzih, tazim, tenbih, dua gibi amaçlarla bir kelime, cümle yahut cümleler getirilerek ıtnâb sağlanır. Bu cümleler, genellikle öndeki kelime veya cümleyle bağlantılı olarak sırası ve yeri gelmişken hemen kaydedilmesi gerekli açıklayıcı notlar şeklinde gelir. (TDV İslam ansiklopedisi. Itnâb bab.) 

Menfi muzari fiil sıygasında faide-i haber ibtidaî kelamdır. Muzari fiil hudûs, teceddüt, istimrar ve tecessüm ifade etmiştir. Muzari fiil tecessüm özelliği sayesinde muhatabın muhayyilesini harekete geçirerek olayı daha iyi anlamasını sağlar.

Muzari fiilin geldiği hallerde çoğunlukla bu gaye mevcuttur. Muzari fiilin kullanımıyla sahne muhatabın gözünde sanki o anda canlanır. Bu da insanı etkiler. (Fatma Serap Karamollaoğlu, Kur'an Işığında Belâgat Dersleri Meânî İlmi)

لَا يَسْتَثْنُونَ  kısmındaki istisnada bahçe sahiplerinin sabahleyin bahçelerine gidip ürünlerinden fakirler ve yoksullar için hiç ayırmaksızın istisnasız hepsini toplayacakları anlamı vardır. Fakat onların istisna etmiyor olmaları bahçelerine gideceklerinden kesin olarak emin olduklarını, bu konuda kendilerine ne kadar çok güvendiklerini ve planlarının kesata uğramayacağı konusundaki kibirlerini de mündemiçtir. (Kur’ân-I Kerîm’deki Anlamsal Bedî‘ Sanatlari Hasan Uçar Doktora Tezi)