فَاَخَذَتْهُمُ الصَّيْحَةُ مُصْبِح۪ينَۙ

Fiil cümlesidir.  فَ  atıf harfidir.  اَخَذَتْهُمُ  fetha üzere mebni mazi fiildir. تْ  te’nis alametidir.

Muttasıl zamir  هُمُ  mef’ûlun bih olarak mahallen mansubdur.

الصَّيْحَةُ  fail olup lafzen merfûdur. 

مُصْبِح۪ينَ  kelimesi  اَخَذَتْهُمُ ’deki mef’ûlun hali olup  nasb alameti  ي  harfidir. Cemi müzekker kelimeler harfle îrablanırlar.

مُصْبِح۪ينَ  sülâsî mücerrede bir harf ilave edilerek mezid yapılan if’al babının ism-i failidir. 

İsm-i fail; eylemi yapan ve gerçekleştiren demektir. Geçici olarak o sıfatı yüklenen isimdir. İsm-i fail; hem varlığa (zata) hem de onun sıfatına delalet eden kelimedir. (Arapça Dilbilgisi Ayetlerle Nahiv Bilgisi)

فَاَخَذَتْهُمُ الصَّيْحَةُ مُصْبِح۪ينَۙ

Ayet, takdiri  فبغوا فأخذتهم الصيحة  [Bunun üzerine azgınlık yaptılar ve onları bir sayha yakaladı.] olan mukadder cümleye  فَ  ile atfedilmiştir. Müspet mazi fiil sıygasında, faide-i haber ibtidaî kelamdır. Fiil mazi sıygada gelerek hudûs, sebat, temekkün ve istikrar ifade etmiştir. (Vakafat, s. 107)

مُصْبِح۪ينَ  kelimesi  اَخَذَتْهُمُ ’deki mef’ûlun halidir. Hal cümleleri anlamı zenginleştiren ıtnâb sanatıdır. 

اَخَذَ  fiilinin,  الصَّيْحَةُ  kelimesine isnadı mecaz-ı aklîdir.

مُصْبِح۪ينَۙ   [Sabah vaktine girdiklerinde] demek olup hal olarak nasb edilmiştir.

الصَّيْحَةُ ’nın elif-lâm ile marife gelişi kemal derecesinde olduğunu ifade eder. 

مُصْبِح۪ينَ  ile  الصَّيْحَةُ  kelimeleri arasında nakıs cinas vardır. (Safvetu't Tefasir)

Arka arkaya gelen ayetlerde,  اٰمِن۪ينَ , مُصْبِح۪ينَ ,مُعْرِض۪ينَ  gibi zorlama olmaksızın tabii seci vardır. (Sâbûnî, Safvetu't Tefasir)