ذُرِّيَّةَ مَنْ حَمَلْنَا مَعَ نُوحٍۜ 

ذُرِّيَّةَ  kelimesi, önceki ayette geçen  وَك۪يلاً ’den bedel olup lafzen mansubdur.

Müşterek ism-i mevsûl  مَنْ, muzâfun ileyh olarak mahallen mecrurdur. İsm-i mevsûlun sılası  حَمَلْنَا ’dır. Îrabdan mahalli yoktur.

حَمَلْنَا  sükun üzere mebni mazi fiildir. Mütekellim zamiri  نَا  fail olarak mahallen merfûdur.

مَعَ  mekân zarfı,  حَمَلْنَا  fiiline müteallıktır.  نُوحٍ  muzâfun ileyh olup kesra ile mecrurdur. 

اِنَّهُ كَانَ عَبْداً شَكُوراً

İsim cümlesidir.  اِنَّ  tekid harfidir. İsim cümlesinin önüne gelir, ismini nasb haberini ref eder.

هُ  muttasıl zamiri  اِنَّ ’nin ismi olarak mahallen mansubdur. اِنَّ ’nin haberi  كَانَ ’nin dahil olduğu isim cümlesidir.

كَانَ  nakıs fiildir. İsim cümlesinin önüne geldiğinde ismini ref haberini nasb eder.

كَانَ ’nin ismi, müstetir  هو  zamiri olup mahallen merfûdur.

ذُرِّيَّةَ مَنْ حَمَلْنَا مَعَ نُوحٍۜ 

ذُرِّيَّةَ  kelimesi, önceki ayette geçen  وَك۪يلاًۜ  kelimesinden bedeldir. Bedel, kapalı bir ifadeyi açmak, açık olanı kuvvetlendirmek için yapılan ıtnâb sanatıdır.

Mecrur mahaldeki müşterek ism-i mevsûl  مَنْ, bedel olan  ذُرِّيَّةَ ’nin muzâfun ileyhidir. Sılası olan  حَمَلْنَا مَعَ نُوحٍۜ, müspet mazi fiil sıygasında faide-i haber ibtidaî kelamdır. 

Katâde şöyle der: “Bütün insanlar, Nuh'un zürriyetidir. Çünkü gemide Nuh ile birlikte üç oğlu yani Sam, Ham ve Yâfes bulunuyordu. O halde bu demektir ki bütün insanlar, bu üçünün zürriyetidir. O halde Cenab-ı Hakk'ın, ‘Ey Nuh ile birlikte gemide taşıdığımız zürriyet’ hitabı, ‘Ey insanlar…’ yerine geçen bir hitap olmuş olur.” (Fahreddin er-Râzî)

اِنَّهُ كَانَ عَبْداً شَكُوراً

Beyanî istînâf olarak fasılla gelen cümlenin fasıl sebebi şibh-i kemâli ittisâldir.  اِنَّ  ile tekid edilmiş isim cümlesi, faide-i haber inkârî kelamdır.  اِنَّ ’nin haberi  كَانَ ’nin dahil olduğu isim cümlesi olup faide-i haber ibtidaî kelamdır.

شَكُوراً, nakıs fiil  كَانَ ’nin haberi olan  عَبْداً  için sıfattır. Sıfat, tabi olduğu kelimenin sahip olduğu bir özelliğe işaret etmek için yapılan ıtnâb sanatıdır.

Son cümle  اِنَّ  ile tekid edildiği gibi  اِنَّ ’nin haberi de  كَانَ ’nin dahil olduğu isim cümlesi şeklinde gelmiş, Musa’nın (a.s.) şükreden bir kul olduğu kuvvetle vurgulanarak belirtilmiştir. Şükretmenin Musa’nın (a.s.) adeta bir cüzü haline geldiği anlaşılmaktadır. Çünkü  كَانَ ’nin haberi, isminin bir cüzü olur. 

Hz. Nuh bütün hallerinde çok şükreden bir kuldu. Bu da bize bildiriyor ki Nuh (a.s.) ile beraber olanların kurtarılması, onun duasının bereketiyle olmuştur. Yine bu kelam, Hz. Nuh'un zürriyetini ona uymaya teşviktir ve onları, nankörlüğün en büyük derecesi olan şirkten caydırmaktır.

Diğer bir görüşe göre ise Musa çok şükreden bir kuldu, demektir. (Ebüssuûd)