وَنَسُوقُ الْمُجْرِم۪ينَ اِلٰى جَهَنَّمَ وِرْداًۢ

Fiil cümlesidir. وَ  atıf harfidir.  نَسُوقُ  merfû muzari fiildir. Faili müstetir olup takdiri  نحن ’dur.

الْمُجْرِم۪ينَ  mef’ûlun bih olup  nasb alameti  ي ’dir. Cemi müzekker salim kelimeler harfle îrablanır.

اِلٰى جَهَنَّمَ  car mecruru  نَسُوقُ  fiiline müteallıktır.  جَهَنَّمَ  cer alameti fetha olup gayri munsariftir. 

Gayri munsarif isimler: Kesra (esre) ve tenvini alamayan isimlerdir. Gayri munsarif isimler esre yerine fetha alırlar. Yani bu isimler ref halinde damme, nasb halinde fetha, cer halinde yine fetha alırlar.

Gayri munsarife “memnu’un mine’s-sarf (اَلْمَمْنُوعُ مِنَ الصَّرفِ)” da denir.

Arapçada kullanılmakla birlikte arapça kökenli olmayan alem (özel) isimler (yer, ülke, kişi adları gibi isimler) de gayrı munsarıfa girer. (Arapça Dilbilgisi Ayetlerle Nahiv Bilgisi)  

وِرْداً  kelimesi  الْمُجْرِم۪ينَ ’nin hali olup fetha ile mansubdur.

Hal, cümlede failin, mef’ûlun veya her ikisinin durumunu bildiren lafızlardır (kelime veya cümle). Hal, “Nasıl?” sorusunun cevabıdır. Halin durumunu açıkladığı kelimeye “zül-hal” veya “sahibu’l-hal” denir. Umumiyetle hal nekre, sahibu’l-hal marife olur. Hal mansubdur. Türkçeye “…rek, …rak, …dığı, halde, iken, olduğu halde” gibi ifadelerle tercüme edilir. Sahibu’l-hal açık isim veya zamir olduğu gibi müstetir (gizli) zamir de olabilir. Hal’i sahibu’l-hale bağlayan zamire rabıt zamiri denir. Bu zamir bariz (açık), müstetir (gizli) veya mahzuf (hazf edilmiş) olarak gelir.

Hal sahibu’l-hale ya و (vav-ı haliye) ya zamirle veya her ikisi ile bağlanır. Hal üçe ayrılır: 

1. Müfred olan hal (Müştak veya camid), 

2. Cümle olan hal (İsim veya fiil), 

وَنَسُوقُ الْمُجْرِم۪ينَ اِلٰى جَهَنَّمَ وِرْداًۢ

Ayet önceki ayete  وَ  harfiyle atfedilmiştir. Atıf sebebi hükümde ortaklıktır.

Müspet muzari fiil sıygasında, faide-i haber ibtidaî kelamdır. 

Muzari fiil, hudûs ve teceddüt ifade eder. Ayrıca muzari fiilin tecessüm özelliği muhatabın muhayyilesini harekete geçirerek konuyu iyice kavramasına yardımcı olur. Ayrıca fiilin azamet zamirine isnadı tazim ifade etmiştir.

وِرْداً  kelimesi,  الْمُجْرِم۪ينَ ’nin halidir. Hal, cümlede failin, mef’ûlün veya her ikisinin durumunu bildirmek için kullanılan vasfı ifade eden tetmim ıtnâbı sanatıdır.

الْمُجْرِم۪ينَ - الْمُتَّق۪ينَ  kelimeleri arasında îhâm-ı tıbâk sanatı vardır.

Hak Teâlâ, [“Günahkârları susuz olarak cehenneme süreceğimiz gün”] buyurmuştur. Bundaki ‘süreceğimiz’ ifadesi günahkârların tıpkı susamış olarak suya götürülen hayvan sürüleri gibi hor ve hakir kılınarak, itilip kakılarak cehenneme sürüldüklerini gösterir.  وِرْداًۢ , susamış demektir. Çünkü suyun yanına vürûd eden (gelen) susadığı için gelir. Aslında vürûd suya doğru hareket edip gelmek demektir. İşte suya gelenler de  وِرْداًۢ  kelimesi ile ifade edilmişlerdir. (Fahreddin er-Râzî)

Zuhaylî’nin zikrettiğine göre ayet-i kerimelerdeki  وَفْداًۙ  ve  وِرْداًۢ  kelimeleri arasında cinâs-ı gayri tam vardır. Çünkü kelimelerin ikinci harfleri farklıdır. 

Ayrıca  وَفْداًۙ  ve  وِرْداًۢ  kelimeleri arasında şöyle bir nüans vardır. İlki binitli olarak gelenleri ifade ederken ikincisi yaya ve susuz bir şekilde sevk edilenleri ifade eder. Yani ey Peygamber! Kavmine, Allah’a karşı gelmekten sakınan muttakileri binekli bir şekilde Allah’ın ikram yurdu olan cennetine konuklar olarak toplayacağımızı anlat. Onların binekleri ahiret yurdunun nurdan bineklerinden oluşur. Hakkı yalanlayan mücrimleri de kovulmuş halde cehenneme doğru, susamış vaziyette yürüyerek suya gelen deve gibi yaya ve susuz bir şekilde gitmeye zorlarız. (Sinan Yıldız, Vehbe Zuhaylî’nin Tefsiru’l Münîr Adlı Tefsirinde Belâğat İlmi Uygulamaları)