سَلَامٌ عَلٰٓى اِبْرٰه۪يمَ
Sıra | Kelime | Anlamı | Kökü |
---|---|---|---|
1 | سَلَامٌ | selam olsun |
|
2 | عَلَىٰ | üzerine |
|
3 | إِبْرَاهِيمَ | İbrahim |
|
سَلَامٌ عَلٰٓى اِبْرٰه۪يمَ
İsim cümlesidir. سَلَامٌ mübteda olup lafzen merfûdur. عَلٰٓى اِبْرٰه۪يمَ car mecruru mahzuf mübtedanın haberine mütealliktir.
اِبْرٰه۪يمَ gayri munsarif olduğu için fetha ile mecrurdur.
Gayri munsarif isimler: Kesra (esre) ve tenvini alamayan isimlerdir. Gayri munsarif isimler esre yerine fetha alırlar. Yani bu isimler ref halinde damme, nasb halinde fetha, cer halinde yine fetha alırlar.
Gayri munsarif “memnu’un mine’s-sarf (اَلْمَمْنُوعُ مِنَ الصَّرفِ)” da denir. Arapçada kullanılmakla birlikte arapça kökenli olmayan alem (özel) isimler (Yer, ülke, kişi adları vb. gibi isimler) de gayri munsariftir. (Arapça Dilbilgisi Ayetlerle Nahiv Bilgisi)
سَلَامٌ عَلٰٓى اِبْرٰه۪يمَ
Ayet تَرَكْنَا cümlesi için tefsiriyye olarak fasılla gelmiştir. Fasıl sebebi şibh-i kemâl-i ittisâldir. Sübut ve istimrar ifade eden isim cümlesi, faide-i haber ibtidaî kelamdır. Cümlede îcaz-ı hazif sanatı vardır. Car mecrur عَلٰٓى اِبْرٰه۪يمَ mahzuf habere mütealliktir.
Müsnedün ileyh olan سَلَامٌ ’un nekre gelmesi umum ve tazim ifade eder.
Mübtedanın nekre gelmesine, medih ve dua anlamında olup umuma delalet etmesi sebebiyle cevaz verilmiştir.
İsim cümleleri sübut ifade eder. İsim cümlelerinin asıl kuruluş sebebi; müsnedin, müsnedün ileyh için sabit olduğunu ifade etmektir. İsim cümlesinin haberi müfred ya da isim cümlesi olursa asıl konulduğu mana olan sübutu veya bazı karinelerle istimrarı (devamlılığı) ifade eder. İstimrar ifadesi daha çok medh ve zem durumlarında olur. (Fatma Serap Karamollaoğlu, Kur'an Işığında Belâgat Dersleri Meânî İlmi)
Burada سَلَامٌ kelimesinin nekre oluşu yine taklîl içindir. Çünkü Allah tarafındandır. O’nun tarafından olan az birşey, aslında çok büyüktür. Başka hiçbir şeye ihtiyaç bırakmaz. Kur’an-ı Kerim’de ne zaman selam kelimesi Allah’a izafe edildiyse nekre gelmiştir. (Fatma Serap Karamollaoğlu, Kur'an Işığında Belâgat Dersleri Meânî İlmi)