اَفَبِعَذَابِنَا يَسْتَعْجِلُونَ
Başka birçok âyette de belirtildiği üzere Hz. Peygamber, zulümlerini, günah ve isyankârlıklarını devam ettiren putperestleri, ileride bütün bu tutum ve davranışlarının hesabını vereceklerini ve cezasını çekeceklerini bildirip uyardıkça onlar, “Şu dediklerin bir an önce gerçekleşse de görsek!” gibi alay yollu sözler ederlerdi. Burada şimdi cezanın çabuklaştırılmasını isteyenlerin, uyarılara aldırış etmeyenlerin, vakti geldiğinde “sabahlarının çok kötü olacağı” bildirilmektedir. Sabah kelimesine dayanarak, inkârcıların beklenen ceza ile sabah vaktinde karşılaşacakları söylenmişse de bu bağlamda “uykudan uyanma” anlamında bir mecaz olduğu, buna göre âyetin ilgili cümlesinin, “Uyarılmış olanların uyanmaları çok kötü olacaktır!” mânasına geldiği anlaşılmaktadır.
Bir yoruma göre 175. âyet, inkârcıların dünyada uğrayacakları yenilgi ve sıkıntılarla, bir kelime eksiğiyle onun tekrarı olan 179. âyet ise âhirette uğrayacakları azapla ilgilidir (Şevkânî, IV, 476)
Kur'an Yolu Tefsiri Cilt: 4 Sayfa: 561-562
اَفَبِعَذَابِنَا يَسْتَعْجِلُونَ
Hemze istifham harfidir. ف istînâfiyyedir بِعَذَابِنَا car mecruru يَسْتَعْجِلُونَ 'ye mütealliktir. يَسْتَعْجِلُونَ fiili ن ’un sübutuyla merfû muzari fiildir. Zamir olan çoğul و ‘ı fail olarak mahallen merfûdur.
يَسْتَعْجِلُونَ fiili, sülâsî mücerrede üç harf ilave edilerek mezid yapılan fiillerdendir. İstif’âl babındadır. Sülâsîsi عجل ’dir.
Bu bab fiile talep, tehavvül, vicdan, mutavaat, ittihaz ve itikat gibi anlamlar katar.
اَفَبِعَذَابِنَا يَسْتَعْجِلُونَ
فَ , istînâfiyyedir. İstifham harfi hemze tehdit manasındadır. Müspet muzari fiil sıygasındaki cümle, istifham üslubunda talebî inşâî isnaddır. İstifham üslubunda gelmiş olmasına rağmen tehdit ve vaîd manası murad edildiği için mecaz-ı mürsel mürekkebdir. Ayrıca mütekellimin Allah Teâlâ olması sebebiyle cümlede tecâhül-i ârif sanatı vardır.
Cümlede takdim-tehir sanatı vardır. Car mecrur بِعَذَابِنَا , amili olan يَسْتَعْجِلُونَ ’ye takdim edilmiştir. Bu takdim azaba dikkatleri çekerek tehdidi artırmaktadır.
Muzari fiil teceddüt, istimrar ve tecessüm ifade etmiştir. Muzari fiil tecessüm özelliği sayesinde muhatabın muhayyilesini harekete geçirerek olayı daha iyi anlamasını sağlar.
Muzari fiilin geldiği hallerde çoğunlukla bu gaye mevcuttur. Muzari fiilin kullanımıyla sahne muhatabın gözünde sanki o anda canlanır. Bu da insanı etkiler. (Fatma Serap Karamollaoğlu, Kur'an Işığında Belâgat Dersleri Meânî İlmi)
Veciz anlatım kastıyla gelen عَذَابِنَا izafeti, azabı tazim içindir.
Tekrarlanan bu tehditin ardından çabucak azabımızı mı istiyorlar? Ayetindeki soru, inkâr ve hayreti ifade etmektedir. Yani çirkin sayılan bu işe hayret ediniz!
Tevrat'ta şöyle geçmektedir: ”Bana mı aldanıyorlar, yoksa bana karşı cüret mi ediyorlar?" (Ruhu’l Beyan)