İnfitâr Sûresi 15. Ayet

يَصْلَوْنَهَا يَوْمَ الدّ۪ينِ  ...

Hesap ve ceza günü oraya gireceklerdir.
 
Sıra Kelime Anlamı Kökü
1 يَصْلَوْنَهَا oraya girerler ص ل ي
2 يَوْمَ günü ي و م
3 الدِّينِ ceza د ي ن
 

Amellerin kayda geçirilmesi ve uhrevî yargı sürecinin sonucu özetlenmektedir. Sûrenin ana konusu kıyamet ve âhiret ile uhrevî sorumluluk olduğuna göre buradaki “erdemliler” (ebrâr), bir gün kıyametin kopacağına, dünyada yapıp ettiklerinin kaydedildiği belgelerin önlerine konacağına ve bunların hesabını vereceklerine inanarak bu belgeleri yani amel defterlerini iyilikleriyle dolduran mümin kişilerdir. Bu duyarlılık birçok âyette takvâ kavramıyla da ifade edilmektedir. “Kötüler” (füccâr) ise kıyamete, uhrevî yargı ve sorumluluğa inanmayan, amel defterlerini kötülüklerle kirletenlerdir. Ehl-i sünnet âlimleri, buradaki “füccâr”la sadece inkârcıların kastedildiğini, günahkâr müminleri kapsamadığını belirtirler; çünkü onlar kıyamet ve âhirete inanırlar (bu tartışma için bk. Râzî, XXXI, 84-85). Ancak, bu âyetlerin, inananıyla inanmayanıyla bütün insanları âhiret kaygısı taşımaya çağırdığında kuşku yoktur.

Kaynak :  Kur'an Yolu Tefsiri Cilt: 5 Sayfa: 570-571
 

يَصْلَوْنَهَا يَوْمَ الدّ۪ينِ


Fiil cümlesidir.  يَصْلَوْنَهَا  fiili  نَ ‘un sübutuyla merfû muzari fiildir. Zamir olan çoğul و ‘ı fail olarak mahallen merfûdur. Muttasıl zamir  هَا  mef’ûlun bih olarak mahallen mansubdur.  يَوْمَ  zaman zarfı  يَصْلَوْنَهَا  fiiline mütealliktir. الدّ۪ينِ  muzâfun ileyh olup kesra ile mecrurdur.

 

يَصْلَوْنَهَا يَوْمَ الدّ۪ينِ


Beyanî istînâf olarak fasılla gelen ayetin fasıl sebebi şibh-i kemâl-i ittisâldir.

Müspet muzari fiil sıygasındaki cümle, faide-i haber ibtidaî kelamdır. 

Fiilin muzari sıygada gelmesi istimrar, teceddüt ve tecessüm ifade eder. Muzari fiil tecessüm özelliği sayesinde muhatabın muhayyilesini harekete geçirerek olayı daha iyi anlamasını sağlar.

Muzari fiilin geldiği hallerde çoğunlukla bu gaye mevcuttur. Muzari fiilin kullanımıyla sahne muhatabın gözünde sanki o anda canlanır. Bu da insanı etkiler. (Fatma Serap Karamollaoğlu, Kur'an Işığında Belâgat Dersleri Meânî İlmi)

Zaman zarfı  يَوْمَ  fiile mütealliktir ve  الدّ۪ينِ ’ye muzaftır. 

يَوْمَ الدّ۪ينِ , ceza günü, kıyamet günü manasındadır.

Ceza günü oraya girerler. Beden ve ruhlarıyla o ateşin hararetini yaşarlar. Facirler için söylenen ateşe girme ifadesi, müminler için cennete girme tarzında söylenmedi. Yani cahîmden sonra söylenen, naîmden sonra söylenmedi. Çünkü makam, korkutma makamıdır. İyilerin müjdelenmesiyle kötülerin halleri de ortaya konmuş olur. Çünkü eşya zıtlarıyla bilinir.  يَوْمَ الدّ۪ينِ  Ceza günü; yalanladıkları hesap günüdür. (Rûhu’l Beyân, Âşûr)