Şuarâ Sûresi 210. Ayet

وَمَا تَنَزَّلَتْ بِهِ الشَّيَاط۪ينُ  ...

O Kur’an’ı şeytanlar indirmemiştir.
 
Sıra Kelime Anlamı Kökü
1 وَمَا ve
2 تَنَزَّلَتْ indirmedi ن ز ل
3 بِهِ O’nu (Kur’an’ı)
4 الشَّيَاطِينُ şeytanlar ش ط ن
 
Mekkeli bazı müşrikler risâlet görevinin ilk yıllarında Peygamber efendimizin karanlık güçler ve kötü ruhlarla ilişkisi olan bir kâhin olduğunu iddia ediyor, Kur’an’ı ona bir şeytanın getirdiğini söylüyorlardı (krş. Tûr 52/29); zira onların inançlarına göre kâhinlerin söylediklerini onlara şeytanlar telkin ediyordu. Bu sebeple onlara göre Resûlullah’ın getirdiği Kur’an da, olsa olsa, bir şeytan sözü olabilirdi. Söz konusu âyetler bu tür yersiz iddiaları reddetmektedir (Râzî, XXIV, 171; İbn Âşûr, XIX, 198). Hz. Peygamber’in şahsında genel olarak insanlığa hitap eden 213. âyet, Kur’an’ın Allah kelâmı olduğu delilleriyle ispatlandıktan sonra artık insanın şeytanların vesvese ve telkinlerine aldanıp da Allah’a ortak koşmaması, O’nunla birlikte başka ilâhlara tapmaması gerektiğini, aksi takdirde şiddetli cezaya çarptırılacağını haber vermektedir.
 

وَمَا تَنَزَّلَتْ بِهِ الشَّيَاط۪ينُ

 

 

وَ  istînâfiyyedir.  مَٓا  nefy harfi olup olumsuzluk manasındadır. تَنَزَّلَتْ  fetha üzere mebni mazi fiildir.  تْ  te’nis alametidir. 

بِهِ  car mecruru  تَنَزَّلَتْ  fiiline mütealliktir. الشَّيَاط۪ينُ  fail olup lafzen merfûdur.

تَنَزَّلَتْ  fiili sülâsî mücerrede iki harf ilave edilerek mezid yapılan fiillerdendir.  تَفَعَّلَ babındadır. Sülâsîsi  نزل ’dir.

Bu bab fiile mutavaat, tekellüf, ittihaz, sayruret, tecennüp (sakınma) ve talep anlamları katar. 

 

وَمَا تَنَزَّلَتْ بِهِ الشَّيَاط۪ينُ

 

وَ  istînâfiyyedir. Menfi mazi fiil sıygasında faide-i haber ibtidaî kelamdır. 

Mazi fiil sebata, temekkün ve istikrara işaret eder. (Halidî, Vakafat, S.107) 

تَنَزَّلَتْ  fiiline müteallik olan  بِهِ ’deki zamir Kur’an’a aittir. 

Cümlede takdim-tehir sanatı vardır. Car mecrur  بِهِ , ihtimam için fail olan  الشَّيَاط۪ينُ ‘ya takdim edilmiştir.

Bundan önce Kur’an'ın, Hz. Cebrail (as) tarafından indirildiği beyan edilerek hak, tahkik edildikten sonra bu kelam da kâfirlerin, Kur’an hakkında, onun, şeytanın kâhinlerin aklına getirdiği şeyler kabilinden olduğu şeklindeki iddialarını reddetmektedir. (Ebüssuûd)